kapelanpolicji.pl
Przejdź do treści

Epifania

Święta i uroczystości > Rok Liturgiczny

Objawienie Pańskie - Epifania


Objawienie Pańskie, Epifania (gr. επιφάνεια epifaneia; objawienie, ukazanie się) – chrześcijańskie święto mające uczcić objawienie się Boga człowiekowi (teofania) i obecność Boga w historii człowieka. Symbolami święta są: historia opisana w Ewangelii Mateusza, według której Mędrcy ze Wschodu przybyli do Betlejem, aby oddać pokłon Jezusowi; Chrzest Chrystusa w Jordanie oraz Cud przemienienia wody w wino w Kanie Galilejskiej.

Na Wschodzie Święto Epifanii obchodzono na pewno już w III wieku. Poświęcone było objawieniu się Boga w Jezusie Chrystusie. Obchodzone było ono jako Święto Narodzenia Pańskiego. Bóg przez narodzenie Jezusa Chrystusa objawił się w ciele całemu światu. W Chrystusie Bóg był obecny w świecie. O prawdziwej epifanii Boga można dopiero mówić od chwili narodzenia Chrystusa. Nikt nie widział Boga, tylko jednorodzony Bóg, wcielony Logos, Syn Boży (J 1,18). Jedynie On mógł mówić o Bogu tak, jak nikt dotąd. Chrystus jest epifanią Boga.

W mędrcach widział starożytny Kościół samego siebie. W nich złożył on swój hołd Chrystusowi, Zbawicielowi całej ludzkości.

Na Zachodzie Narodzenie Chrystusa obchodzono 25 grudnia, dlatego też Święto Epifanii posiada tu inny charakter. Poświęcone jest ono wyłącznie objawieniu się Chrystusa pierwszym poganom, a niedziele po Epifanii omawiają historię objawienia chwały i boskiej godności Jezusa.

Hasło Święta Epifanii związane jest z Ewangelią o mędrcach (Mt 2,1-12), która czytana jest w Kościele w Święto Objawienia Pańskiego od samego początku jego ustanowienia. Świat pogan spowity był w ciemności niewiary i nieznajomości Boga (por. Rz 1,18-32). Gwiazda, którą ujrzeli mędrcy, prowadziła ich do źródła prawdziwej światłości Bożej, Jezusa Chrystusa. Migocące w ciemności światło, zaledwie było zapowiedzią Światła, roz-praszającego wszelkie mroki.
"Ciemność ustępuje, a światłość prawdziwa już świeci". Kościół w pokłonie mędrców widzi pierwszy znak wypełnienia się proroctwa: "Powstań, zajaśniej, gdyż zjawiła się twoja światłość, a chwała Pańska rozbłysła nad tobą. Bo oto ciemność okrywa ziemię i mrok narody, lecz nad tobą zabłyśnie Pan, a jego chwała ukaże się nad tobą (...). Podnieś oczy i spojrzyj wokoło: Wszyscy gromadnie przychodzą do ciebie, twoi synowie przychodzą z daleka, a twoje córki niesione są na rękach (...). Przyjdą także do ciebie schyleni nisko synowie twoich gnębicieli i wszyscy, którzy tobą pogardzali, padną ci do nóg, i będą cię nazywać grodem Pana, Syjonem Świętego Izraelskiego" (Iz 60,1.2.4.14).

Ewangelia o złożonym Chrystusowi hołdzie przez mędrców, prowadzi do refleksji nad Bożym planem zbawienia. Apostoł Paweł nazywa go tajemnicą Chrystusową, w Chrystusie bowiem Bóg zrealizował zbawcze plany swoje. Pomimo proroctw o przyjściu Mesjasza, tajemnica ta zakryta była synom ludzkim. Objawiona została dopiero w pełni przez Ducha Świętego apostołom i prorokom czasu Nowego Testamentu. Treść tego objawienia przez Apostoła została ujęta w słowach: "Poganie są współdziedzicami i członkami jednego ciała i współuczestnikami obietnicy w Chrystusie Jezusie przez ewangelię" (Ef 3,6).

Centrum planu Bożego jest sam Jezus. W Nim spełniają się Pisma, w których zawarty jest plan Boga (por. Łk 4, 16-19; 7,18-23; J 4,25.26). Całe życie Jezusa podporządkowane było woli Boga (J 14,31), aby spełniły się zamierzenia Boże - zbawienie człowieka. Prawdziwe misterium tego planu - to śmierć i zmartwychwstanie Jezusa. Dlatego też zwiastowanie krzyża jest mą-drością Bożą, chociaż dla mądrych Greków było głupstwem, a dla Żydów zgorszeniem (1 Kor 1,23). W realizacji Bożego planu zbawienia kościołowi Chrystusa wyznaczono także pewną rolę - głoszenie miłosierdzia Bożego i łaskawego zbawienia żyjącemu ciągle w mrokach zagubionemu światu. Wielkie dzieło ewangelizacji narodów, nakazane przez Chrystusa, musi być realizowane aż do dnia, w którym Pan uzna za stosowne zapytać Kościół o owoc misji, a więc do dnia powtórnego przyjścia Pana.

Niełatwo było apostołom Pana naszego, Jezusa Chrystusa, otrząsnąć się żydowskiego nacjonalizmu i przezwyciężyć myśl, że nie tylko potomkom Jakuba należą się obietnice zbawienia, że należy zbawienie głosić także poganom. Apostoł Piotr ochrzcił pierwszego poganina pod wyraźnym naciskiem Ducha Świętego (por. Dz 10,45) i musiał się z tego czynu tłumaczyć przed Kościołem w Jerozolimie (por. Dz 11,1-18).

Pod przewodnictwem Ducha Świętego od tamtego czasu z różnym powodzeniem prowa-dzona była misja i dzieło ewangelizacji pogańskiego świata. W niektórych Kościołach w Święto Epifanii zbiera się pieniądze na utrzymanie misji chrześcijańskiej wśród pogan. Zachowanie tego zwyczaju jest skromnym wyrazem posłuszeństwa nakazowi Jezusa Chrystusa: "Idźcie i czyńcie uczniami wszystkie narody, chrzcząc je w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego, ucząc je przestrzegać wszystkiego com wam przykazał" (Mt 28,19.20a).

Wróć do spisu treści